سامانه RFIDچیست؟ وچه کاربردهایی دارد؟
سامانههای RFID از سیگنالهای الکترونیکی و الکترومغناطیسی برای خواندن و نوشتن دادهها بدون تماس بهرهگیری میکنند.به هر سیستمی که قادر به خواندن و تشخیص اطلاعات افراد یا کالاها باشد سیستم شناسایی یا Identification System گفته میشود.
بطور کلّی شناسایی خودکار و نگهداری دادهها (AIDC) روشی است که طی آن تجهیزات خواه سختافزاری یا نرمافزاری قادر به خواندن و تشخیص دادهها بدون کمک گرفتن از یک فرد هستند.بارکدها،کدهای دو بعدی،سیستمهای انگشت نگاری،سامانهٔ شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی،سیستم شناسایی با استفاده از قرنیه چشم و صدا و... از جمله این راهکارها در این مقال میباشند.
یکی از جدیدترین مباحث مورد توجه دانشمندان جهت شناسایی افراد یا کالاها استفاده از سیستم شناسایی با استفاده از فرکانس رادیویی یا RFID میباشد.
آشنایی
تصوّر کنید وارد یک فروشگاه زنجیرهای شدهاید و اقلام مورد نیاز خود را داخل چرخ دستی قرار دادهاید.صندوق دار با استفاده از بار کد باید تک تک اقلام داخل سبد را برداشته و اطلاعات آن را توسط بارکد خوان (Barcode Reader) یکی یکی به داخل رایانه وارد کند تا فاکتور اقلام انتخابی شما صادر گردد.
بسیاری از اوقات بدلیل آنکه تعداد کالاهای خریداری شده بسیار زیاد میباشند صف های طولانی در فروشگاههای زنجیرهای تشکیل میشود.گاهی اوقات نیز مخدوش شدن علائم بار کد،از خواندن اطلاعات جلوگیری میکند، که این خود موجب مشکلات بیشتری میشود.
با این فناوری جدید یعنی RFID شما سبد کالای خود را برمی دارید و بدون اینکه مجبور به ایستادن در صفهای طولانی شوید و یا حتی بدون اینکه مجبور باشید اقلام خریداری شده را به صندوقدار یا نگهبان نشان دهید،از در خارج میشوید.چرا؟ چون شناسه روی کالا دیگر بارکد نیست بلکه از نوع RFID میباشد و خودش با فرستان علائم رادیویی کلیه اطلاعات جاری خود از قبیل تعداد،قیمت، وزن و... را به کامپیوترهای موجود در درهای خروجی مخابره میکند.
این شناسهها دارای دو بخش تراشه و آنتن هستند و دارای عملکرد بسیار سادهای میباشند.تراشه اطلاعات را از طریق آنتن منتشر میکند و حسگرهایی که در اطراف قرار دارند،این اطلاعات را دریافت میکنند.از جمله مهمترین محاسن این کاربرد کاهش سرقت یا دزدی و محاسبه سریعتر تعداد کالاهای موجود در انبار بدون نیاز و کمک به نیروهای انسانی است.
شناسهها (Tag) وسیله شناسایی متصل شده به کالایی است که ما میخواهیم آن را رد یابی کنیم وبازخوانها (Reader)ها وسایلی هستند که حضور شناسهها را در محیط تشخیص داده و اطلاعات ذخیره شده در آنها را بازیابی میکنند.
تجهیزات مورد نیاز
بطور کلی فناوری RFID از تجهیزات ذیل جهت خود استفاده میکند:
شناسه یا Tag
بازخوان بر چسب یا Reader
آنتن
نرمافزار مدیریت اطلاعات
با توجه به اینکه این سیستمها بر مبنای تغییرات امواج مغناطیسی و یا فرکانسهای رادیویی کار میکنند، جهت تقویت سیگنالهای موجود در محیط گاهی اوقات از آنتن (تقویت کننده سیگنال) نیز استفاده میشود.
مزایای استفاده از فناوری RFID
مزایای استفاده از این تکنولوژی به شرح ذیل است:
کاهش هزینهها (کاهش فعالیتهای دستی و افزایش سرعت)
اتوماسیون (بدون توقف)
کاهش خطا
کنترل فرایندهای غیرقابل رویت
امکان به روز رسانی بر چسبها بدون دخالت دست
امنیت
یکپارچگی
فواید استفاده از فناوری RFID در صنایع غذایی
تولیدکننده محصولات غذایی قبل از به کارگرفتن فناوری RFID بایستی تمامی گزینههای پیش روی خود را بسنجد.آیا در تولید محصول شرایط لازمالاجرا وجود دارد؟اگر اینطور است باید به دنبال باصرفه ترین راه حلی که شرایط لازم را برآورده میکند بود،اما اگر شرط لازمالاجرایی وجود ندارد،تولید کننده محصول باید معین کند کدامیک سودمندتر است:استفاده از برچسبهای RFID یا کنار گذاشتن گزینه استفاده از برچسبها و ادامه بهرهگیری از بارکد.
با تکامل فناوری RFID تولیدکنندگان محصولات مواد غذایی فواید بیشتری را در استفاده از این فناوری در صنایع خود مشاهده میکنند.با توجه به اینکه این فناوری از سوی بازار به شکل گستردهتری در حال پذیرفته شدن است قیمتهای عرضه این فناوری کاهش خواهد یافت و به این ترتیب تولیدکنندگان آسانتر میتوانند از این تجهیزات استفاده نمایند.
بهرهگیری از فناوری RFID می تواند به بهبود نظارت بر موجودی کالاها و راحتی بیشتر مشتریان در استفاده از آنها بینجامد.علاوه بر این برچسب هایRFID قادر به ذخیره اطلاعات ارزشمندی نظیر تاریخ انقضای محصول هستند که به فروشندگان جزء اجازه میدهد خدمات بهتری به مشتریان خود ارائه کنند.
کاربرد RFID در سیستم کتابخانه
کتابخانههای رسمی و عمومی همواره با افزایش مدیریت بر اموال کلکسیونشان و حفظ و بهبود خدمات به مشتری روبرو بودهاند.طی بیست سال گذشته کتابخانهها خدمات خود را به مراجعین از کتابهای ساده و دورهای تا وسایل Multi-Media همچون CDها و DVDها گسترش دادهاند.
همچنین تعداد زیادی کتابخانه کامپیوترهایی برای مراجعین فراهم میکنند تا از اینترنت به عنوان منبع دیگر اطلاعات استفاده کنند.
افزایش منابع کتابخانهها باعث توجه بیشتر به مسئله امنیت اموال و نگهداری آنها و همچنین بهبود سطوح خدمات مراجعین است، در این هنگام مسئولان که سیستم کتابخانه را مدیریت میکنند در جستجوی راههایی هستند تا هزینه اجرا و استفاده از منابع Multi-Media و کامپیوتری را کاهش دهند.
به این منظور تکنولوژی RFID راه حلهای زیادی دارد که نوار مغناطیسی و بارکدها به سادگی نمیتوانند انجام دهند.
سیستم RFID Tag بر اساس موادکاغذ و پلاستیک تنظیم میشود.فواید RFID Tag نسبت به بارکدها و نوارهای مغناطیسی عبارتند از:
اسکن و ذخیره شدن سریعتر دادهها
راههای ساده و آسان تر برای مراجعین تا خود بتوانند از شرایط منابع مطلع شوند
سرعت اطلاع رسانی بالا
کاهش قابل ملاحظه در تعداد هشدارهای غلط سنسورها در هنگام خروج
سرعت بالا و کاهش زمان جستجو برای کارکنان
خودکار سازی بازگشت منابع و طبقهبندی شدن دوباره آنها برای دسترسی بهتر مراجعه کنندگان
دارای یک چرخه بهتر نسبت به بارکدها
معایب
نبود استاندارد معتبر که موجب عدم توسعه آن شده است.
هزینه راهاندازی این سیستم در مقایسه با سیستمهای دیگر بیشتر است.
ممکن است با سایر فرکانسها و فلزات تداخل ایجاد کند.
عدم شناسایی در محیطهای مایع و حایلهای فلزی در بعضی از برچسبها
تجاوز به حریم خصوصی افراد (می توان به طور غیرمحسوس حریم خصوصی افراد را کنترل کرد)